Hậu Giang có lợi thế về đất đai, khí hậu, nguồn nước... nên rất thuận lợi trong phát triển vùng nuôi thủy sản. Bên cạnh hình thức nuôi quảng canh thì việc nuôi thâm canh cá thát lát - một loài đặc sản của tỉnh được nhiều hộ dân lựa chọn.
Kế hoạch của ngành nông nghiệp tỉnh Hậu Giang (giai đoạn 2021-2025)
Theo kế hoạch của ngành nông nghiệp tỉnh Hậu Giang (giai đoạn 2021-2025) thì phấn đấu đến năm 2025 tổng diện tích đạt khoảng 11.000ha. Trong đó,
- Diện tích nuôi ao 4.900ha:
- Cá tra 200ha
- Cá thát lát 150ha
- Lươn 50.000m2…
- Diện tích nuôi thủy sản - lúa 6.100ha, nuôi lồng vèo 5.000 chiếc.
Phấn đấu đến 2025, tổng sản lượng thủy sản ước đạt 120.000 tấn. Trong đó, sản lượng nuôi 117.200 tấn:
- Cá tra 50.000 tấn
- Cá thát lát 13.500 tấn
- Lươn 1.750 tấn….
Bên cạnh đó, phải kết hợp hài hòa giữa khai thác với bảo vệ nguồn lợi thủy sản nước ngọt trên địa bàn tỉnh, duy trì sản lượng khai thác thủy sản khoảng 2.500-3.000 tấn/năm. Tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất thủy sản giai đoạn 2021-2025 đạt khoảng 2,5%/năm.
Ổn định kinh tế với nghề nuôi cá thát lát
Theo thống kê của ngành nông nghiệp tỉnh, tính đến tháng 6-2023, diện tích nuôi thủy sản toàn tỉnh hơn 3.654ha. Trong đó diện tích nuôi cá thát lát là 58,96ha, dự kiến đến cuối năm diện tích đạt khoảng 100ha. Hiện nay, việc nuôi cá thát lát thâm canh chủ yếu ở các huyện Vị Thủy, Châu Thành A, Long Mỹ, thành phố Vị Thanh, nhưng tập trung nhiều ở huyện Phụng Hiệp.
Việc nuôi và chế biến cá thát lát được xem là nghề ăn nên làm ra của nhiều bà con nông dân. Để có nguồn nguyên liệu ổn định sản xuất, ngoài 3ha tự có, Hợp tác xã Kỳ Như, ở xã Thạnh Hòa, huyện Phụng Hiệp, còn mạnh dạn liên kết với các hộ nuôi trong vùng sản xuất theo chuỗi giá trị với diện tích 12ha. Trung bình mỗi năm Hợp tác xã Kỳ Như thu mua và chế biến hơn 500 tấn cá thát lát nguyên liệu. Chị Nguyễn Kim Thùy, Giám đốc Hợp tác xã Kỳ Như, cho biết:
- Nếu hình thành được vùng nuôi cá chuyên canh kết hợp chế biến và đẩy mạnh quảng bá các sản phẩm từ cá thát lát theo chuẩn VietGAP thì giá cá sẽ ổn định và cao hơn.
- Do nhu cầu hiện nay là phần lớn người dân chuộng sản phẩm sạch nên khi đáp ứng được thì sản phẩm cá thát lát sẽ còn vươn xa ra thị trường nước ngoài, lúc này sản phẩm sẽ nâng tầm giá trị hơn nữa.
- Trong thời gian tới, Hợp tác xã Kỳ Như sẽ mở rộng diện tích ao thêm 2ha nhằm đảm bảo cung ứng cho thị trường. Bên cạnh đó, cũng không ngừng tổ chức các buổi gặp mặt trao đổi những kiến thức chuyên môn để các xã viên tiếp cận những công nghệ tiên tiến giúp cho các xã viên ngày càng nâng cao hiệu quả đối với con cá thát lát.
Nhân tố để phát triển bền vững
Theo ngành nông nghiệp tỉnh Hậu Giang, với hình thức nuôi cá thát lát công nghiệp theo hướng thâm canh
- Cần áp dụng công nghệ tuần hoàn nước để sử dụng tiết kiệm nguồn tài nguyên nước và bảo vệ môi trường;
- Các quy trình nuôi theo quy chuẩn thực hành nuôi tốt, trong đó Nhà nước đầu tư hỗ trợ kinh phí thực hiện
- Chứng nhận thực hành nuôi trồng thủy sản tốt (GAP)
- An toàn thực phẩm để nâng cao chất lượng, giá trị sản phẩm và phát triển bền vững.
Về mặt tiêu thụ sản phẩm, tỉnh Hậu Giang
- Xây dựng nhãn hiệu cho các sản phẩm “Cá thát lát Hậu Giang”
- Kêu gọi các doanh nghiệp, Hơp tác xã:
- Đầu tư công nghệ chế biến
- Đa dạng hóa sản phẩm cá thát lát
- Liên kết phát triển vùng nguyên liệu.
Bên cạnh đó, quản lý và xây dựng hệ sinh thái đồng bộ cho chuỗi liên kết như:
- Quy hoạch vùng nguyên liệu cá
- Phương thức sản xuất nhà máy chế biến
- Liên kết các hộ gia đình sản xuất nhỏ lẻ theo hình thức hợp tác (Tổ hợp tác, Hợp tác xã, doanh nghiệp...),
Từ đó hình thành liên kết sản xuất trong chuỗi giá trị… Bởi liên kết trong sản xuất thủy sản là yêu cầu tất yếu để có thể áp dụng sản xuất theo tiêu chuẩn quốc tế GlobalGAP.
Bà Nguyễn Thị Thùy Lam, Phó Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi, Thú y và Thủy sản tỉnh, cho biết:
- Ngành luôn khuyến khích người dân kết nối hình thành Tổ hợp tác và Hợp tác xã, trong đó có hình thức liên kết ngang và liên kết dọc.
- Với hình thức liên kết ngang là giữa người nuôi với người nuôi để thuận tiện trao đổi kỹ thuật, kinh nghiệm chăn nuôi nhằm mang lại hiệu quả, đạt chất lượng cao cho sản phẩm.
- Bên cạnh đó, việc liên kết này cũng giúp người dân trong việc thu mua những nguyên liệu đầu vào giảm bớt giá thành và sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP nhằm tăng cao giá trị sản phẩm.
- Còn với hình thức liên kết dọc là liên kết giữa người nuôi với cơ sở cung cấp nguyên liệu đầu vào, giữa người nuôi với cơ sở chế biến, tạo thành một hệ thống liên kết chuỗi.
- Riêng đối với ngành sẽ tích cực tuyên truyền để người dân hiểu được lợi ích của việc liên kết, trong đó
- Cũng không ngừng tổ chức tập huấn hướng dẫn kỹ thuật quy trình nuôi theo hướng an toàn thực phẩm, hoặc
- Theo quy chuẩn sản xuất tốt nhằm giảm bớt sử dụng chất kháng sinh
- Nâng cao giá trị, chất lượng sản phẩm và đạt được năng suất cao của người nuôi.
Việc ứng dụng tốt các tiến bộ kỹ thuật, nuôi đúng quy trình kỹ thuật của ngành chuyên môn khuyến cáo cũng sẽ góp phần mang lại hiệu quả cho việc mở rộng diện tích nuôi cá trên địa bàn. Một điều cần lưu ý là việc thả nuôi đúng mùa vụ, quản lý tốt nguồn nước, thức ăn để hạn chế ô nhiễm môi trường nuôi cũng là yếu tố thành công trong mùa vụ.
Vấn đề cốt lõi hiện nay là nguồn nông sản sạch quyết định đến giá trị sản phẩm của mình, vì vậy xây dựng mô hình nuôi trồng thủy sản áp dụng quy trình VietGAP, GlobalGAP… theo hướng liên kết giữa các nhóm hộ, hợp tác xã là rất cần thiết.
Nguồn bài viết
Bài viết được trích dẫn từ Báo Hậu Giang Online ngày 01/08/2023
